Pellet: cena a wartość opałowa. Koszty ogrzewania pelletem 
Pellet to paliwo ekologiczne, produkowane z odpadów drzewnych lub biomasy. Jego właściwości pozwalają na wydajne ogrzewanie domu bez emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Wartość opałowa dobrej jakości pelletu jest porównywalna do innych wysoko wydajnych paliw. Przy czym opalanie pelletem jest zdecydowanie tańsze. Koszt na sezon grzewczy może być nawet o połowę niższy niż w przypadku gazu zimnego lub oleju opałowego. Ogrzewanie domu węglem brunatnych jest niewiele tańsze, ale dużo bardziej pracochłonne. Należy pamiętać, że w Polsce w wielu miejscowościach wycofuje się piece na węgiel. W tym przypadku zakup kotła na pellet będzie bardzo korzystnym wyborem. Podstawową różnicą są fakt, że pellet jest paliwem ekologicznym. Z naszego poradnika dowiesz się, czym charakteryzuje się dobrej jakości pellet, jakie są jego rodzaje i jakie generuje koszty ogrzewania.
Na fakt, że pellet jest jednym z najtańszych paliw, składa się kilka czynników. Pierwszym z nich jest fakt, że kotły na biomasę i pellet są praktycznie całkowicie zautomatyzowane. To oznacza, że piec z automatycznym podajnikiem sam dostosuje ilość zużywanego opału do temperatury panującej na zewnątrz, dzięki czemu ogrzewanie domu jest zawsze na optymalnym poziomie. Pellet drzewny dobrej jakości oferuje wysoką wartość opałową, a co za tym idzie – jego zużycie będzie porównywalne np. do zużycia węgla brunatnego. Aby sprawdzić, jakie parametry powinien mieć dobrej jakości pellet, przyjrzyjmy się podstawowym informacjom, jakie powinien podawać każdy producent tego paliwa. Źródłem danym może być strona internetowa producenta, ale również worki z paliwem. Na nich znajdziesz informację o kaloryczności paliwa, wartości opałowej oraz o tym, jakie maksymalne ciepło spalania uzyskuje wybrany przez Ciebie granulat.
Ciepło spalania badane jest w warunkach laboratoryjnych. Jest to informacja o tym, jaką ilość energii można pozyskać z tego typu paliwa. Dla nabywcy większe znaczenie ma wartość opałowa pelletu. Jest zdecydowanie dokładniejsza, ponieważ bierze pod uwagę również ciepło tracone, gdy pellet odparowuje wodę w procesie spalania. Wybierając pellet zwróć zatem uwagę również na jego wilgotność. Wysokiej jakości pellet oferuje wartość opałową na poziomie 19MJ/kg. Tyle ciepła wytwarza 1 kg pelletu podczas całkowitego spalania. Wydajność spalania zależy również od technologii kotła na pellet. Wydajność opałowa pelletu uzależniona jest od zawartości wody w surowcu. Do ogrzewania domu używamy wyłącznie pelletu, który zawiera nie więcej niż 12% wody. Naturalnie im nowocześniejszy kocioł, tym wyższa będzie wydajność tony pelletu.
Co to jest pellet drzewny? Jest to granulat powstały w procesie prasowania zrębek lub wiórów drzewnych. Pellet drzewny jest najpopularniejszym paliwem tego typu w Polsce. Poza dobrym stosunkiem wydajności tego paliwa do ceny, największą zaletą pelletu jest to, że pozwala utrzymać porządek w kotłowni. Pellet spala się niemal całkowicie, pozostawiając po sobie bardzo małą ilość popiołu. Aby to zobrazować, wystarczy zdać sobie sprawę, że pojemnik na popiół kotła na pellet opróżnia się 3 – 4 razy do roku. Dzięki temu w domu nie ma kłopotu z zalegającym popiołem i pyłem. Obsługa kotła na pellet jest zdecydowanie mniej pracochłonna, szczególnie gdy wybierzesz nowoczesny kocioł z podajnikiem automatycznym.
Pellet iglasty czy liściasty kupić? To jedno z pytań, które najczęściej słyszą sprzedawcy tego opału. W przypadku tradycyjnej metody opalania drewnem, częściej wybieramy drewno liściaste. Jednak właściwości pelletu są inne niż całych kawałków drewna. Dzieje się tak dlatego, że po pierwsze – mamy do czynienia z odpadem drzewnym, natomiast po drugie – proces produkcji zmienia właściwości surowca. Dlatego w przypadku pelletu nie mamy do czynienia z dużymi różnicami w wartości opałowej pelletu z drewna iglastego i liściastego. Wielu klientów obawia się wpływu żywicy na kocioł – pamiętajmy jednak, że dużą zawartością żywicy charakteryzują się całe kawałki drewna, nie zaś zrębki poddane prasowaniu i granulowaniu. Większy wpływ na jakość energii wytwarzanej przez pellet będzie mieć proces produkcji. Wykonany zgodnie ze sztuką, z czystego surowca bez dodatków opał ekologiczny będzie wytwarzał prawidłową ilość energii cieplnej i będzie bezpieczny dla instalacji. Palenie pelletem ze sztucznymi dodatkami może trwałe uszkodzić kocioł.
Najważniejszą cechą wysokiej jakości pelletu jest jego wygląd. Zwykle jest to gładka powierzchnia granulatu oraz podobna wielkość każdej z granulek oscylująca wokół 8 mm. Ciężar właściwy paliwa również ma niebagatelne znaczenie: 0,6 – 0,7 kg/l to optymalna wartość tego parametru. Istnieje przynajmniej kilka cech, które potwierdzą jakość pelletu. Przede wszystkim warto zerknąć na worki – ich zawartość powinna mieć jasny kolor. Ciemne plamy i brunatny kolor granulatu świadczą o tym, że pellet był nieprawidłowo przechowywane lub popełniono błąd już na etapie jego produkcji. Taki pellet nie będzie wydajny i ogrzewanie nim domu może kosztować zdecydowanie więcej, niż się spodziewaliśmy. Wyjątkiem jest pellet dębowy – kolor tego drewna jest naturalnie ciemnobrązowy. Wartość opałowa pelletu zależy również od zawartości wody w granulacie. Gdy jest jej więcej niż 12%, wówczas pellet bardzo szybko się rozpada, natomiast część energii cieplnej pelletu będzie wytracana na potrzeby odparowania wilgoci. Granulat opałowy wysokiej jakości nie zawiera żadnych sztucznych domieszek, jeśli jest inaczej, podczas spalania poczujesz nieprzyjemny, chemiczny zapach. Takie paliwo należy reklamować, ponieważ może uszkodzić cały system grzewczy.
Worki z dobrym pelletem zawierają informację o właściwościach i kaloryczności paliwa. Powinna się tam również znajdować informacja, jaki certyfikat uzyskał producent. Granulaty opałowe podlegają bowiem przepisom dotyczących maksymalnej emisji dwutlenku węgla oraz czystości opału.
Certyfikat jakości produktu to informacja, że przebadany przez niezależnych specjalistów opał spełnił określone normy. Wybierając taki pellet, masz stuprocentową pewność co do jego jakości. Pamiętaj, że to kosztuje – musisz liczyć się z większym wydatkiem na opał na sezon grzewczy. Z drugiej strony certyfikowany opał będzie wydajniejszy, zatem 15 kg takiego pelletu kosztuje więcej, ale również wytwarza więcej ciepła. Ceny pelletu z certyfikatem są wyższe, ale jego stosowanie jest bezpieczniejsze dla kotła.
Certyfikaty nie odnoszą się tylko do jakości pelletu – mogą również potwierdzać, że paliwo wyprodukowano zgodnie ze sztuką, a jego skład jest czysty. W Polsce można kupić pellet, który posiada certyfikat DINplus lub ENplus A1. Dodatkowo pellet musi spełniać normę PN-EN 14961:2011, która odnosi się do wszystkich stałych paliw wyprodukowanych z biomasy. Ekologiczne paliwa oznaczone certyfikatami są nie tylko produkowane z czystego surowca, ale również prawidłowo przechowywane. Zgodnie z obowiązującą normą i certyfikacją pellety klasyfikuje się w dwóch grupach: A1 dla pelletu drzewnego do kotłowni domowych, komików i piecyków. Do kotłów o dużej mocy przeznaczony jest pellet klasy A2, natomiast ogrzewanie obiektów przemysłowych wymaga stosowania pelletu klasy B.
Granulat opałowy sprzedawany jest w workach, można go również kupić w większej ilości – na tony. Średnie spalanie pelletu szacowane jest na 600 kg miesięcznie, co daje około 19 kg na dobę. Szacunek dotyczy miesięcy w sezonie grzewczym. Zatem: na ile starcza tona pelletu? Taką ilość granulatu będziemy spalać przez około 6 – 7 tygodni. Oczywiście, gdy zima jest szczególnie mroźna lub wiosna jest nieco chłodniejsza niż zwykle, wówczas trzeba liczyć się z tym, że tona pelletu zostanie spalona w miesiąc. Ogrzewanie domu pelletem wymaga zakupu ok. 6 ton paliwa na rok, z czego 4 na sam sezon grzewczy.
Zużycie pelletu zależy w dużej mierze od tego, czy moc pieca została obliczona prawidłowo. Co więcej, duże różnice w ilości spalanego pelletu notować będziemy, gdy porównamy ogrzewanie w domu energooszczędnym i budynku, który nie spełnia wysokich norm pod tym względem. Odpowiednio docieplony dom będzie wymagał mniejszych nakładów na ogrzewanie. Powierzchnia, którą chcesz ogrzewać również ma tutaj ogromne znaczenie – to naturalne, że im jest większa, tym większe będzie zużycie paliwa. Kolejną kwestią jest to, jaki kocioł na granulat opałowy wybrałeś – im nowocześniejsze urządzenie, tym wydajniej będzie przetwarzać energię spalania na energię cieplną.
Nowoczesne kotły na pellet samodzielnie dozują ilość paliwa – już samo to generuje oszczędności. Eksploatując piec na węgiel, nie zastanawialiśmy się, czy palimy w nim w odpowiedni sposób, a to przecież ma niebagatelne znaczenie. W przypadku pelletu proces jest automatyczny, ale jego skuteczność w dużej mierze zależy od jakości wybranego granulatu opałowego. W porównaniu do węgla mamy tutaj zdecydowanie większe pole do działania: potwierdzoną certyfikatami kaloryczność i wydajność opałową.
Aby zmniejszyć liczbę ton pelletu zużywanego rocznie, warto zwrócić uwagę na prawidłowe przechowywanie pelletu (producent udzieli Ci niezbędnych instrukcji). Kolejną kwestią jest umiejętne wietrzenie budynku, unikanie dużych strat ciepła i dbałość o jego stan techniczny. Wypaczone okno czy luka w ociepleniu ściany może spowodować znacznie wyższe zużycie energii potrzebnej do ogrzewania budynku.
Tona pelletu kosztuje od 600 zł do 1000 zł za paliwo wysokiej jakości, którego producent otrzymał na swój produkt certyfikat. Przy zakupie większej liczby ton możemy liczyć na transport opału do domu. Ceny węgla są nieco niższe, ale pellet jest znacznie bezpieczniejszym i zdrowszym paliwem. Z drugiej strony, ogrzewanie gazem lub prądem elektrycznym jest niemal dwukrotnie droższe niż ogrzewanie domu pelletem drzewnym czy pelletem produkowanym z biomasy np. łusek słonecznika. Ceny pelletu sosnowego oscylują wokół 800 zł do 900 zł. Znacznie tańszy jest pellet sosnowy: za tonę zapłacisz 500 zł – 700 zł. Te dwa rodzaje paliwa będą różnić się od siebie wartością opałową, która może wahać się od 15 MJ/kg do 20 MJ/kg. Za pellet, który posiada certyfikat i wysoką wartość opałową zapłacisz ponad 1000 zł za tonę. Cenę dyktuje również producent – im bardziej znana i ceniona marka, tym pellet będzie droższy.
Kryterium wyboru pelletu czy kotła na pellet w żadnym wypadku nie powinna być cena. Filozofia zielonego węgla opiera się przecież nie tylko na niskich kosztach ogrzewania. Atrakcyjność tego rozwiązania leży głównie w tym, że jest ono przyjazne dla środowiska naturalnego. Sprawdzony producent pelletu zaoferuje nam paliwo, które praktycznie nie generuje popiołu. Pellet spala się w całości, nie emitując do atmosfery szkodliwych pyłów, gazów i pochodnych groźnych substancji chemicznych. Dzięki temu ogrzewanie Twojego domu nie będzie przyczyną zmian klimatycznych. Dym, który wydobywa się z komina domu opalanego pelletem nie jest szkodliwy. Jego zapach nie jest drażniący, więc możesz być pewien, że nie produkujesz smogu.
Bardzo ważnym aspektem wyboru ogrzewania jest komfort obsługi kotła. Od niego w dużej mierze zależy to, jak wiele czasu będziesz poświęcał utrzymaniu prawidłowej temperatury w domu. Piec na pellet może być praktycznie bezobsługowy. Co więcej, możesz sterować nim zdalnie – za pomocą dedykowanej aplikacji na smartfon. Cena pieca na pellet jest dość wysoka – waha się od 5000 zł nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Łatwość eksploatacji i żywotność pieca mają ogromne znaczenie, jeśli chodzi o koszty rocznego ogrzewania domu pelletem. Najlepszą drogą jest tutaj wybór wysokiej jakości kotła oraz certyfikowanego paliwa bez sztucznych dodatków. Wówczas koszty ogrzewania pelletem będą relatywnie niższe, a obsługa ogrzewania mało wymagająca.
Uwaga! Bardzo niska cena pelletu może świadczyć o tym, że jest to granulat zanieczyszczony – wystrzegaj się takich okazji. Dobrej jakości pellet drzewny kosztuje ok. 800 zł za tonę i tej granicy możemy się trzymać, jako ogólnie przyjętej. Okazyjna cena może świadczyć również o tym, że producent chce obniżyć swoje stany magazynowe. Zanim kupisz pellet z takiej wyprzedaży, koniecznie sprawdź, czy nie ma ciemnych plam i odbarwień. Jeśli je dostrzeżesz, zrezygnuj z zakupu – oznacza to, że pellet był nieprawidłowo przechowywany.
Kupuj wyłącznie pellet od sprawdzonych sprzedawców, unikaj produktów niepewnego pochodzenia. Eksperyment z kiepskiej jakości, zanieczyszczonym paliwem może się skończyć awarią pieca c.o. Czyste, zielone paliwo to czysta energia – warto się na nią zdecydować.
